K2Cr2O7, (NO3)–,(HPO4)-2 formüllerinde altı çizili olan elementlerin yükseltgenme basamaklarını bulun.
Çözüm: Bu tür soruları çözerken önünüzde bir periyodik çizelge olsun. Ayrıca Liseler İçin Kimya Sözlüğü kitabından yükseltgenme basamağı bölümünü okumadıysanız okuyun, çözümü daha iyi anlarsınız.
K2Cr2O7 formülünde K, Cr ve O elementleri var. K elementi 1A grubu bir metal olduğuna göre bileşiklerinde +1 değerliklidir. Cr elementi B grubu elementi olup birden fazla değerlik alabilir (zaten soruda da Cr’un değerliği soruluyor). Oksijenin peroksitler ve florla yaptığı bileşikler dışında -2 değerlikli olduğunu biliyoruz. Bu bilgilere göre çözümü yapalım;
2.(+1) + 2.X +7.(-2) = 0
Yukardaki eşitlikten x=+6 çıkar yani Cr+6 olur.
(Bütün bileşikler nötr olduğu için eşitliği sıfıra eşitledik)
(NO3)– iyonuna bakalım;
X + 3.(-2) = -1 => x=+5 olacağından N+5 olur.
(HPO4)-2’ye gelince; Hidrojenin metallerle yaptığı bileşiklerde (sadece hidrojen ve metal) değerliği -1, diğer bütün bileşiklerde değerliği +1 dir. Buna göre;
+1 + x +4.(-2) = -2 eşitliğinde x=+5 bulunur ki bu da P+5
demektir.