tepkimesinde 11 gramı 54 gram Ag açığa çıkaran aldehitin formülü nedir? (C:12, H:1, O:16, Ag:108 )
Çözüm: Amonyaklı AgNO3 çözeltisine Tollens ayıracı denir. Bu ayıraç herhangi bir organik maddede aldehit grubu olup olmadığını anlamak için kullanılır. Tepkime sonrasında gümüş aynası ele geçer. Eğer tepkimenin sağ tarafı verilmeseydi, biraz mantık yürüterek sağ tarafı bulabilirdik. Nasıl mı? Gümüş bileşiklerinde daima +1 değerlik alır. Sol tarafta +1 değerlikli gümüş varsa, sağ tarafta metalik gümüş olması gerekir. Ag indirgendiğine göre, yanındaki madde yani aldehit yükseltgenir ve asit ele geçer. Şimdi basit orantılarla soruyu çözelim;
Tepkime denklemine göre 1 mol aldehit, 2.108=216 gram Ag açığa çıkarır. 54 gram Ag açığa çıkması için 0,25 mol aldehit gereklidir.(orantıları siz kurun) 0,25 mol aldehit 11 gram ise 1 mol aldehit 44 gram olur. Aldehitin genel formülü R – COH olduğuna göre 44 gramın 29 gramı –COH grubuna aittir. R grubuna 44-29=15 gram kalır ki bu da R grubunun CH3– olduğunu gösterir. Aldehitin formülü de
CH3 – COH (aset aldehit) olur.