Kapalı bir kap içinde sıvısıyla dengede bulunan bir buharın oluşturduğu basınca (denge) buhar basıncı denir. Sıvısıyla dengede olan buhar basıncı demek, sıvının buharlaşma hızının, buharın yoğunlaşma hızına eşit olduğu durum demektir.
Buhar basıncı yalnızca ve yalnızca sıcaklığa bağlıdır. Eğer bir sıvının buharlaşma basıncı yüksek ise, kaynama isteği fazla demektir. Yani yüksek buhar basıncına sahip sıvılar, (kolayca anlaşılabileceği gibi) düşük kaynama noktasına sahiptirler.
Buhar basıncının dış basınca eşit olduğu sıcaklık derecesine Kaynama noktası denir. Normal koşullarda suyun 1000C’taki buhar basıncı 760 mm. Hg dir yani 1 atmosferdir. Öyleyse su normal koşullarda 1000C’ta kaynar. Eğer suyun bulunduğu ortamın basıncı atmosferden az ise su 1000C’ın altında, 1 atmosferden fazla ise 1000C’ın üstünde kaynar. Everest dağının tepesinde su yaklaşık 700C’ta kaynar.
Her şey (ısı kaynağı, malzeme…) aynı olmak koşuluyla deniz kenarındaki yemek, dağın tepesindeki yemeğe göre daha çabuk pişer. Çünkü deniz kenarında bulunan tenceredeki suyun kaynama sıcaklığı, dağın tepesinde bulunan tenceredeki suya göre daha yüksek olacaktır. Yemeğin pişmesi kimyasal bir olaydır. Kimyasal olaylar da sıcaklık arttıkça daha hızlı gerçekleşir.
Yumurta tuzlu suda, tuz içermeyen suya göre daha çabuk haşlanır. Nedenini düşünün.
(Kaynama noktası yükselmesi bölümünü okuyun.)