Elektrokimya – Soru 6

Cu + HNO3 Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 Cu(NO)3 + NO + H2O

Cu ile derişik HNO3 tepkime yukardaki gibidir. Denkleştirilmiş tepkimede suyun en küçük katsayısı kaçtır?

Not: HNO3 derişik değil de seyreltik olsaydı  farklı bir tepkime olacaktı.

Çözüm: Cu + HNO3 Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 Cu(NO3)2 + NO + H2O

tepkimesinde hem H hem de O her iki tarafta da bileşik halinde (hidrür veya peroksit değil) olduğundan değerlikleri değişmemiştir. Demek ki e alışverişi Cu0 ile N+5 arasında olmuş. (HNO3 teki N atomu +5 değerliklidir, bu değeri siz de bulun)

Sol tarafta (+5) olan N, sağ tarafta (NO da) (+2) değerlikli olmuş. Sol tarafta 0 değerlikli olan Cu, sağ tarafta (+2) olmuş. Cu(NO3)2 deki N nin değeri ise değişmemiş. Buna göre e alışverişini denkleyelim;

Cu0 -2e–  Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 Cu+2

N+5 +3e Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 N+2

e denkliğini sağlamak için 1.tepkime 3 ile, 2.tepkime de 2 ile çarpılır.

3Cu0 – 6e   Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.523Cu+2

2N+5 + 6e  Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.522N+2

Screen Shot 2015-05-09 at 17.36.48

3Cu0 +2N+5  Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 3Cu+2 + 2N+2

Toplam tepkime bize Cu0 nun katsayısının 3, N+2 nin katsayısının da 2 olduğunu gösteriyor. Buna göre katsayıların bir kısmını yazalım;

3Cu0 + HNO3 Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 3Cu(NO3)2 + 2NO + H2O

Sağ tarafta toplam 8 tane (siz de bulun) N var. Buna göre sol taraftaki HNO3 ün katsayısı 8 olur. ( N atomlarının 6 sının değeri değişmemiş, 2 si ise indirgenmiş) Sol tarafta 8 H olduğuna göre sağ tarafta 4 H2O olmalı. İşlemler doğru yapıldığına göre O sayıları da kendiliğinden eşit olur. Öyleyse tepkime denklemi;

3Cu + 8HNO3  Screen Shot 2015-04-18 at 14.02.52 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O dur. Sorunun yanıtı da 4 olur.

Not: Yukardaki tepkimede katsayıları 2 ile çarparsanız denklik bozulmaz. Bu nedenle bu tür sorularda en küçük katsayı sorulur. Bunu dikkate almayın. Siz soruyu çözdüğünüzde bulduğunuz değer zaten en küçük katsayı değeri olacaktır.

< Soru 5 – Soru 7 >


Elektrokimya Ana Sayfa

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *